Mè được xem là loại cây trồng cạn chủ lực đem lại thu nhập cao cho nhà nông ở xã vùng cát Duy Nghĩa (huyện Duy Xuyên). Thế nhưng năm nay thời tiết bất thường khiến mè thất thu, nông dân thua lỗ.
Cây mè vừa mất mùa, rớt giá nên nông dân cắt bỏ để dọn đất làm vụ khác. Ảnh: NHƯ QUỲNH
Ông Lê Phong ở thôn Sơn Viên (Duy Nghĩa) cho biết, vụ hè thu này ông làm 3 sào mè nhưng 2 tháng nay thời tiết cứ nắng mưa thất thường khiến cây mè bị thối rễ, chết khô. Từ đầu vụ đến giờ ông đã bỏ ra gần 800 nghìn đồng chi phí cho mỗi sào để vừa thuê người làm đất, mua phân bón và phun thuốc phòng trừ nhưng nay chỉ thu về toàn cây không hạt, vài cây lác đác hai ba múi mè nhưng cũng bị trắng hạt và lem lép. Ông Phong ngao ngán nói: “Vụ này lỗ chắc, thương lái chê mè xấu không mua. Mấy năm chỉ bỏ khoảng vài trăm nghìn đồng thu về vài triệu đồng, còn năm nay, như 2 tháng rồi tôi đã bỏ ra trên 2 triệu đồng chi phí. Như vậy coi như mất trắng”.
Cách ruộng mè của ông Phong không xa, gia đình ông Nguyễn Tấn Chợ cũng chung cảnh ngộ. “Thấy thời tiết năm nay thất thường nên tôi tính không trồng mè nhưng vì tiếc, với lại trồng mè còn để làm sạch cỏ nên canh tác hơn 1 sào. Bỏ ra hết mấy trăm nghìn đồng chi phí đầu tư, nhưng giờ chỉ thu về đống mè lem lép, nếu bán cũng chưa được vài chục nghìn đồng” - ông Chợ than rầu.
Theo nhiều nông dân Duy Nghĩa, mọi năm mè là loại cây trồng chủ lực ở đây, lại dễ làm. Vốn chỉ dựa vào trời đất chứ ít phụ thuộc vào bàn tay chăm sóc của con người, rất thích hợp với vùng cát, chỉ cần thời tiết thuận lợi không mưa là mè cho năng suất cao. Mọi năm, với mỗi sào đất trồng mè, nông dân chỉ cần bỏ ra chưa tới 300 nghìn đồng cả tiền giống và chi phí phân bón, sau hơn 2 tháng có thể thu bình quân mỗi sào 50kg mè. Trừ chi phí, với giá bán ổn định 40 - 45 nghìn đồng/kg thì người nông dân có thể thu về 2 - 2,5 triệu đồng/sào. Còn năm nay, mỗi sào chưa đến 5 - 6kg mè, thất thu gấp 10 lần so với các năm trước. Giá thu mua cũng giảm mạnh nhất từ trước đến nay, chỉ 32 nghìn đồng/kg mè loại 1, còn loại mè xấu hơn thì thương lái chê và ép giá xuống còn 17 - 18 nghìn đồng/kg.
Ông Lê Hải - Phó ban Nông nghiệp xã Duy Nghĩa cho biết, cây mè từ lúc làm đất, gieo hạt đến khi thu hoạch chỉ mất hơn 2 tháng mà gần như không tốn công chăm sóc, nhưng ngược lại phụ thuộc hoàn toàn vào thời tiết. Vụ hè thu này, toàn xã gieo trồng trên 150ha mè, trong đó chủ yếu là ở 2 thôn Sơn Viên và Thuận An. Diện tích trồng cũng giảm gần 30ha so với cùng kỳ năm ngoái vì nông dân bỏ đất hoang khi thấy thời tiết bất lợi. Năng suất vụ này chỉ đạt bình quân 2 tạ/ha, tụt giảm gấp nhiều lần so với cùng kỳ các năm trước.
NHƯ QUỲNH