Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới triển
khai thực hiện trên địa bàn huyện Duy Xuyên đã hơn 2 năm. Khởi đầu là từ ba xã
điểm: Duy Sơn, Duy Hòa, Duy Phước, đến nay đã có 11 xã( trừ 3 địa phương: Thị
trấn Nam Phước, xã Duy Nghĩa và xã Duy Hải xây dựng đô thị) đã tổ chức lễ công
bố quyết định phê duyệt Đề án xây dựng nông thôn mới.
Sau hai năm thực hiện, một
số xã đã hoàn thành cơ bản nhiều tiêu chí, nhất là 3 xã điểm. Điều đáng ghi nhận
là nhân dân ở tất cả các xã đều rất đồng tình và tích cực tham gia thực hiện
các nội dung, yêu cầu đối với chủ trương xây dựng nông thôn mới của Đảng và Nhà
nước
UBND huyện Duy Xuyên đã thành lập Ban chỉ đạo, xây dựng kế
hoạch triển khai chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai
đoạn 2010-2012, phối hợp với các cơ quan chức năng của tỉnh tổ chức tập huấn
cho 350 lượt cán bộ chủ chốt của xã, Ban quản lý xây dựng nông thôn mới xã, các
cán bộ xây dựng nông thôn mới về lý luận, nghiệp vụ, kỹ năng thực hành xây dựng
đề án, trình tự lập, thẩm định, phê duyệt đề án cấp xã. Song song với đó là việc
ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn về thành lập ban chỉ đạo, ban quản lý
xã, Ban phát triển thôn, hướng dẫn về trình tự lập, thẩm định, phê duyệt đề án.
Công tác tuyên truyền được đẩy mạnh với sự phối hợp của hội nông dân huyện,
phòng văn hóa và thông tin huyện, Đài truyền thanh- truyền hình huyện trong việc
tổ chức tập huấn, tổ chức truyền thông lưu động và phát thanh hàng tuần chuyên
mục “ Duy Xuyên chung tay, góp sức xây dựng nông thôn mới”, tạo được sự chuyển
biến tích cực trong nhận thức của người dân, qua đó đã xác định rõ chủ thể của
xây dựng nông thôn mới là người dân và vai trò trọng trách của tổ chức thực hiện
là cấp cơ sở.
Sau
hơn hai năm triển khai thực hiện, so với các chỉ tiêu để phấn đấu đạt vào năm
2020, thì trong 39 nội dung của 19 tiêu chí, nhìn chung trên toàn huyện đã đạt
được một số kết quả cơ bản. Chẳng hạn, xã Duy Vinh tiến hành cải tạo đồng ruộng,
dồn điền, đổi thửa, xây dựng cánh đồng mẫu lớn. Xã đã thực hiện dồn điền đổi thửa
51 Ha đất sản xuất nông nghiệp, bình quân mỗi ha đầu tư 18 triệu đồng để san ủi,
cải tạo đồng ruộng, tổng kinh phí gần 1 tỉ đồng. Vụ lúa đông xuân vừa qua, lúa ở
ruộng đã được cải tạo cho năng suất tăng hơn 30%. Xã Duy Vinh xây dựng 2 công
trình nước sạch kinh phí hơn 20 tỉ đồng, lót bê tông 2,6 km đường giao thông
nông thôn với kinh phí đầu tư hơn 6 tỉ đồng bằng cơ chế nhân dân làm nhà nước hỗ
trợ.
Ông
Ngô Bá Lợi, Chủ tịch UBND xã Duy Hòa cho biết, qua gần 2 năm phát động xây dựng
nông thôn mới, xã đã đầu tư hơn 10 tỉ đồng xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn,
trong đó vốn nhà nước 6 tỉ đồng, doanh nghiệp 466 triệu đồng, nhân dân địa
phương đóng góp 3 tỉ đồng, còn lại là các nguồn vốn khác. Xã Duy Hòa đã lót bê
tông 36 Km giao thông nông thôn, chiếm một nửa tổng số chiều dài đường giao
thông nông thôn trong xã, xóa 108 ngôi nhà tạm, qui hoạch dồn điền đổi thửa 50
Ha đất sản xuất nông nghiệp; tỉ lệ hộ nghèo của xã giảm xuống còn 13,4%, giảm
3,96% so với năm ngoái. Xã Duy Hòa đạt 4 tiêu chí: quy hoạch, điện, hệ thống
chính trị vững mạnh và giữ vững an ninh trật tự xã hội.
Thôn
Vĩnh Trinh được xã Duy Hoà chọn làm điểm xây dựng nông thôn mới, Nhân dân hồ hởi
đóng góp công của làm đường giao thông. Ban thôn vận động mỗi lao động chính đóng góp 300 nghìn đồng mua cát sỏi
và mỗi hộ góp từ 5 đến 7 ngày công lao động làm đường. Nhiều hộ có từ 5
đến 7 lao động chính, kinh tế khó khăn nhưng vẫn vui vẻ góp từ 1,5 triệu đồng đến
2,1 triệu đồng làm đường giao thông. Đông dảo nhân dân thôn Vĩnh Trinh đồng
tình ủng hộ chủ trương bê tông hóa giao thông nông thôn để xây dựng xã nông
thôn mới. Nhiều hộ tự nguyện tháo dỡ hàng rào, hiến cả chục mét vuông đất ở để
mở rộng đường giao thông.
Qua
hơn hai năm triển khai thực hiện các tiêu chí xây dựng xã nông thôn mới. Nhiều xã đã có 12 nội dung đạt so với
qui định, đó là: số km đường trục thôn xóm được lót nhựa hoặc bê tông hóa đạt
chuẩn gần 95 Km, đạt 87%; hệ thống thủy lợi đã cơ bản đáp ứng được yêu cầu sinh
hoạt và sản xuất của nhân dân với tỉ lệ xã có điện đạt 100%, tỷ lệ hộ dân sử dụng
điện gần 100%; có điểm phục vụ bưu chính viễn thông ở 10 xã/11 xã; có tổ hợp
tác và HTX hoạt động có hiệu quả; tỉ lệ phổ cập giáo dục tiểu học và trung học
cơ sở đạt 98%; tỉ lệ học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở được tiếp tục học
trung học phổ thông đạt trên 90%; tỉ lệ người tham gia bảo hiểm y tế vượt so với
chỉ tiêu, đạt 46%; các tổ chức trong hệ thống chính trị đạt trong sạch vững mạnh;
các đoàn thể chính trị- xã hội của xã đạt tiên tiến trở lên; an ninh chính trị
và trật tự an toàn xã hội được giữ vững.
Những kết quả đạt được trong thời gian qua là đáng khích lệ,
tuy nhiên, nhìn lại sau hai năm triển khai chương trình xây dựng nông thôn mới
trên địa bàn huyện vẫn còn bộc lộ một số hạn chế. Công tác thông tin, tuyên
truyền của các cấp, mặc dù có nhiều cố gắng song vẫn chưa được thường xuyên, rộng
khắp nên nhận thức của cán bộ, nhân dân còn hạn chế, thái độ trông chờ, bàng
quan vẫn còn, chưa tạo được sự chuyển biến rõ nét về trách nhiệm và ý thức xây
dựng nông thôn mới, nhất là tạo sự đồng thuận để huy động các nguồn lực xã hội
tham gia. Trong xây dựng và triển khai chương trình, các địa phương còn quá tập
trung vào nội dung đầu tư hạ tầng, xây dựng cơ sở vật chất mà ít quan tâm đến
nhiều nội dung khác để tạo sự chuyển biến đồng bộ. Đối với công tác quy hoạch,
nhiều địa phương thực sự vào cuộc mạnh mẽ nên chỉ dừng lại ở một số quy hoạch
chuyên ngành mà chưa xây dựng được quy hoạch tổng thể, chưa đạt yêu cầu tiêu chí
nông thôn mới; việc triển khai qui hoạch, quản lý quy hoạch ở cấp xã còn chậm
và trong khi triển khai chưa sát đúng với tình hình thực tiễn, còn mang tính lý
thuyết. Cơ sở vật chất phục vụ cho các hoạt động văn hóa thể thao, thể dục chưa
đáp ứng đượ yêu cầu; sân phục vụ cho các hoạt động thể dục thể thao hầu hết là
sân tạm của các cơ quan và tư nhân hoặc những khu đất trống được tận dụng, chưa
có sự đầu tư cơ sở hạ tầng; nhà văn hóa, phòng đọc sách xét về mặt quy mô và
cách thức hoạt động chưa thực sự trở thành điểm đến sinh hoạt văn hóa cộng đồng
cho người dân. Tỉ lệ hộ sử dụng nước hợp vệ sinh chỉ đạt ở mức tương đối; chất
thải, nước thải được xử lý chỉ 55% số hộ dân thực hiện. Nhà ở dân cư còn chênh
lệch lớn, số nhà ở kiên cố đạt tiêu chuẩn chiếm 56%, nhà bán kiên cố chưa đạt
chuẩn và nhà cần cải tạo nâng cấp chiếm tỉ lệ lớn, 48%.Tỉ lệ hộ nghèo theo chuẩn
mới còn cao.