Từ 1-1-2015, cá nhân cho thuê nhà có doanh thu trên
100 triệu đồng/năm đóng thuế thu nhập cá nhân 5% trên doanh thu thay vì phải
căn cứ vào thu nhập chịu thuế, tỷ lệ phần trăm trên doanh thu, giảm trừ gia
cảnh và biểu thuế suất lũy tiến như hiện hành. Những người có nhà cho thuê ở
mức giá trung bình khá chịu tác động lớn từ cách tính mới. Chuyên mục thuế và
nghĩa vụ của mỗi người tuần này đề cập chi tiết.
Theo quy định mới, cá
nhân cho thuê nhà có sẽ phải đóng các loại thuế như sau: thuế môn bài (1 triệu
đồng/năm); thuế giá trị gia tăng (5% trên doanh thu) và thuế thu nhập cá nhân
(5% trên doanh thu).
Theo quy định hiện
hành, ngoài việc phải đóng thuế môn bài và thuế giá trị gia tăng, người cho thuê nhà
còn phải đóng thuế thu nhập cá nhân theo công thức tính: ((doanh thu x30%) -
giảm trừ gia cảnh) x thuế suất theo biểu thuế lũy tiến. Các khoản giảm trừ là 9
triệu đồng/tháng (đối với bản thân) và 3,6 triệu/tháng (người phụ thuộc).Bảng
thuế lũy tiến theo bậc như sau:
Bậc 1: Phần thu nhập tính thuế/tháng
dưới 5 triệu đồng/ tháng tính thuế suất 5%. Bậc 2: phần thu nhập tính
thuế/tháng từ 5 triệu đến 10 triệu mức thuế suất 10%. Bậc 3: phần thu nhập tính
thuế/tháng từ 10 đến 18 triệu, mức thuế suất là 15%. Bậc 4: Phần thu nhập tính
thuế/tháng từ 18 đến 32 triệu, mức thuế suất là 20%. Bậc 4 : Phần thu nhập tính
thuế/tháng từ 32 đến 52 triệu, mức thuế suất là 25%. Bậc 5 Phần thu nhập tính
thuế/tháng từ 52 đến 80 triệu đồng, mức tính thuế suất là 30%. Bậc 5 Phần thu
nhập tính thuế/tháng trên 80 triệu đồng, mức tình thuế suất là 35%.
Vấn đề người cho thuê
tài sản quan tâm là với cách tính cũ và mới, số tiền thuế phải đóng sẽ tăng
giảm ra sao. Việc tăng, giảm phụ thuộc khá nhiều vào giá cho thuê nhà.
Chẳng hạn, nếu giá thuê
căn nhà là 20 triệu đồng/tháng, người có nhà cho thuê không phải nuôi ai (tức
chỉ giảm trừ gia cảnh cho bản thân, mức 9 triệu đồng/tháng) thì số thuế hiện
hành phải đóng hàng tháng là: 1 triệu đồng thuế giá trị gia tăng và 84.000 đồng
thuế môn bài (bằng 1.084.000 đồng/tháng). Thuế thu nhập cá nhân không phải đóng
do thu nhập sau khi trừ giảm trừ gia cảnh cho bản thân người cho thuê không còn
đủ để đóng thuế.
Với cách tính thuế mới,
cá nhân này phải đóng 1 triệu đồng thuế giá trị gia tăng và 1 triệu đồng thuế
thu nhập cá nhân cùng 84.000 đồng thuế môn bài. Tổng số thuế phải nộp theo cách
tính mới là 2.084.000 đồng/tháng, cao hơn số thuế phải nộp theo cách tính cũ 1
triệu đồng/tháng. Nếu giá căn nhà cao hơn, chẳng hạn là 50 triệu đồng/tháng thì
số thuế phải đóng hiện hành là 2.934.000 đồng/tháng. Với cách tính mới thì số
thuế phải nộp là 5.084.000 đồng. Trong khi đó nếu giá cho thuê căn nhà là 200
triệu đồng/tháng, số thuế phải đóng hiện hành là 19.584.000 đồng/tháng. Từ
1-1-2015, số thuế phải đóng là 20.084.000 đồng/tháng. Nếu giá thuê nhà là 300
triệu đồng/tháng, số thuế theo quy định mới là 30.084.000 đồng/tháng còn hiện
hành là 30.584.000 đồng/tháng.
Việc đóng thuế cũng
đang được cơ quan quản lý xây dựng phương án. Theo dự thảo thông tư hướng dẫn
thực hiện Luật sửa đổi các luật thuế, có hai phương án được tính đến. Theo đó,
phương án 1 là cá nhân có thu nhập từ cho thuê tài sản phải thực hiện khai và
nộp thuế trực tiếp với cơ quan thuế. Phương án 2, cá nhân cho cá nhân thuê nhà
thì phải thực hiện khai và nộp thuế trực tiếp với cơ quan thuế. Nếu cho tổ chức
thuê thì tổ chức sẽ thực hiện khấu trừ, khai và nộp thuế cho cơ quan thuế trước
khi trả tiền thuê cho cá nhân. Cách làm này được cơ quan quản lý nhận định là
sẽ giúp cá nhân không mất thời gian để khai, nộp và mua hoá đơn như trước đây
còn cơ quan thuế quản lý được số thuế và chi phí của doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, việc nộp
thuế thực hiện theo kỳ hạn thanh toán trên hợp đồng. Nghĩa là việc trả tiền
thuê nhà được thực hiện hàng tháng, quí hoặc trả theo năm thì cá nhân có nhà
cho thuê đóng thuế tương ứng. Trong trường hợp người thuê đóng một lần cho
nhiều năm thì người có nhà cho thuê thực hiện đóng thuế một lần trên tổng số
tiền thu về.
Từ 1-1-2015, các cá
nhân chuyển nhượng chứng khoán, bất động sản chỉ phải đóng một mức thuế, không
phải lựa chọn 1 trong 2 mức như lâu nay. Cụ thể, theo Luật sửa đổi các luật về
thuế khi chuyển nhượng chứng khoán, cá nhân đóng thuế thu nhập cá nhân mức 0,1%
trên giá chuyển nhượng từng lần và không phải quyết toán thuế thu nhập cá nhân
đối với thu nhập này.Theo dự thảo nghị định hướng dẫn cho luật, công ty chứng
khoán, ngân hàng thương mại nơi cá nhân lưu ký chứng khoán, tổ chức phát hành
chứng khoán có trách nhiệm khấu trừ thuế đối với chuyển nhượng chứng khoán theo
mức 0,1% trên giá bán chứng khoán từng lần. Hiện tại, đối tượng này nộp thuế
theo hai phương pháp, hoặc áp thuế suất 20% trên thu nhập tính thuế cả năm hoặc
tạm nộp theo thuế suất 0,1% trên giá chuyển nhượng từng lần. Tương tự, cá nhân
chuyển nhượng bất động sản thay vì lựa chọn 1 trong 2 mức như hiện nay là 25%
trên chênh lệch giữa giá bán và giá mua hoặc 2% trên giá chuyển nhượng, từ
1-1-2015, chỉ phải đóng thuế 2% trên giá chuyển nhượng từng lần./.