Những ngày qua, mặn xâm nhập sâu vào hạ lưu sông Thu Bồn với nồng độ cao khiến trạm bơm điện 19/5 ở xã Duy Phước (Duy Xuyên) vận hành khó khăn, ảnh hưởng đến việc đổ ải gieo sạ hàng trăm héc ta lúa vụ hè thu 2023. Địa phương đang triển khai nhiều biện pháp cung ứng nguồn nước tưới cho nông dân sản xuất.
Sáng ngày 23/5, nồng độ mặn tại bể hút của trạm bơm điện 19/5 là 2,7 phần nghìn khiến các tổ máy không thể vận hành. Ảnh: PV
Ông Nguyễn Văn Tuấn (thôn Mỹ Phước, xã Duy Phước) cho biết, gia đình có 5 sào đất canh tác lúa, tất cả đều phụ thuộc vào nguồn nước tưới từ trạm bơm điện 19/5 ở địa phương.
Theo lịch thời vụ, thời điểm này ông Tuấn bắt đầu triển khai gieo sạ số diện tích lúa nêu trên. Thế nhưng, những ngày qua mặn xâm nhập sâu vào bể hút của trạm bơm điện 19/5 khiến công trình thủy lợi trọng yếu này vận hành èo uột nên ông Tuấn chưa thể tiến hành đổ ải, xuống giống.
Ông Lê Trung Nam - Giám đốc HTX Nông nghiệp Duy Phước cho hay, vụ hè thu năm nay nông dân trên địa bàn xã tổ chức canh tác 500ha lúa. Trong đó, trạm bơm điện Xuyên Đông ở thị trấn Nam Phước (trực thuộc Chi nhánh Thủy lợi Duy Xuyên) đảm nhận tưới 200ha, còn lại 300ha do trạm bơm điện 19/5 thuộc địa phương quản lý và vận hành cung ứng nước tưới.
Ngoài ra, trạm bơm điện 19/5 còn phục vụ tưới thêm 50ha lúa của xã Duy Vinh. Cuối tháng 4 và đầu tháng 5, mặn xâm nhập sâu vào bể hút của trạm bơm điện 19/5 với nồng độ lên đến 10 - 15 phần nghìn.
Sau khi UBND tỉnh có Công văn số 2856 yêu cầu vận hành liên hồ chứa thủy điện ở thượng nguồn để đẩy mặn phía hạ du sông Thu Bồn và xuất hiện đợt mưa vào ngày 12/5 thì nồng độ mặn có giảm nhưng hiện cũng ở mức 1,3 - 2,7 phần nghìn khiến việc vận hành trạm bơm điện 19/5 gặp không ít khó khăn.
Để cung ứng nguồn nước ngọt cho nông dân đổ ải gieo sạ lúa hè thu 2023 theo đúng khung thời vụ Sở NN&PTNT hướng dẫn, những ngày qua HTX Nông nghiệp Duy Phước cắt cử lực lượng túc trực tại bể hút của trạm bơm điện 19/5 để đo nồng độ mặn.
Khi nồng độ mặn xuống mức cho phép thì khẩn trương vận hành các tổ máy để bơm nước lên kênh, dẫn về các xứ đồng. Hiện nay, bình quân một ngày đêm, trạm bơm điện 19/5 hoạt động khoảng 10 tiếng đồng hồ. Và đến thời điểm này, trong số 500ha đất lúa của xã Duy Phước, có khoảng 70% diện tích đã đổ ải.
Ông Lê Trung Nam cho biết, ngoài việc tổ chức bơm lách triều tại trạm bơm điện 19/5 thì mấy ngày nay đã cho vận hành trạm bơm chống hạn 3/2 tại khu vực cầu Thấn để bổ sung nguồn nước ngọt cho các cánh đồng. Hiện trạm bơm chống hạn 3/2 lấy nước hồi quy của sông Đào. Tuy nhiên, lượng nước hồi quy trên sông Đào đang rất ít và sẽ cạn kiệt trong vài ngày tới.
Trước tình trạng đó, phương án địa phương đưa ra là khẩn trương huy động nhân lực, phương tiện tiến hành nạo vét sông Đào và đề nghị trạm bơm điện Xuyên Đông ở thị trấn Nam Phước bơm tạo nguồn nước ngọt cho trạm bơm chống hạn 3/2 bằng cách đưa nước lên cầu máng Chợ Chùa để chảy về sông Đào.
Trong khi đó, ông Nguyễn Phước Năm - Giám đốc Chi nhánh Thủy lợi Duy Xuyên thông tin, những ngày qua mặn cũng đã xuất hiện tại khu vực bể hút của trạm bơm điện Xuyên Đông do đơn vị quản lý và vận hành.
Tuy nhiên, nồng độ mặn đang ở mức cho phép hoạt động các tổ máy. Nhằm chủ động ứng phó tình trạng xâm nhập mặn, hiện nay Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Quảng Nam đang gấp rút hoàn tất các thủ tục liên quan để tiến hành đắp đập bổi ngăn mặn trên sông Thu Bồn tại khu vực Cầu Đen để đảm bảo có nguồn nước ngọt cho trạm bơm điện Xuyên Đông vận hành ổn định...
NGUYỄN SỰ