Thời gian qua, huyện Duy Xuyên luôn nỗ lực tìm các giải pháp kiểm soát mặn, chống nhiễm mặn vùng ven biển, cải thiện công trình tưới tiêu, bảo vệ mùa vụ, trước tình trạng biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng.

Nhờ đắp đập bổi ngăn mặn - giữ ngọt trên sông Thu Bồn tại khu vực cầu Gò Nổi nên hơn 2 tháng qua trạm bơm điện Xuyên Đông (Nam Phước, Duy Xuyên) hoạt động ổn định. Ảnh: VĂN SỰ         

        Nhiều năm trở lại đây, việc triển khai giải pháp công trình như đắp đập tạm, lắp cống ngăn mặn, lắp trạm bơm dã chiến, nạo vét lòng dẫn và phi công trình gồm: vận động nhân dân be bờ, tiết kiệm nước tưới, chuyển đổi cơ cấu cây trồng trong chống nhiễm mặn luôn được ngành thủy lợi, chính quyền huyện Duy Xuyên tích cực triển khai. Tuy nhiên, năm 2018, do dòng chảy trên các sông suy kiệt nghiêm trọng và diễn biến thất thường vào mùa hạn, tình trạng mặn đến sớm hơn so với dự kiến khiến công tác chống mặn gặp nhiều áp lực. Theo lãnh đạo ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Duy Xuyên, tình trạng nhiễm mặn đất và nước ảnh hưởng lớn đến khu vực thị trấn Nam Phước và xã Duy Vinh với diện tích có nguy cơ nhiễm mặn lên đến 1.200ha. Ngay từ đầu vụ hè thu, ngành nông nghiệp đã chỉ đạo chuyển đổi toàn bộ diện tích vùng nguy cơ bị ảnh hưởng sang trồng các giống ngắn ngày, đồng thời lắp cống ngăn mặn, trạm dã chiến, nạo vét kênh dẫn nước… để đẩy mặn. Trong đó, được sự hỗ trợ từ tỉnh, trạm bơm 19.5 tưới cho hơn 400ha đã được lắp đặt cống ngăn mặn; làm đập phụ ngăn mặn tại trạm bơm Xuyên Đông. Năm 2019, mặn xuất hiện sớm hơn so với dự kiến. Nồng độ mặn cũng quá cao, từ ngày 29.6 đến nay, nồng độ mặn trên sông Thu Bồn tại khu vực cầu Câu Lâu cũ là 20,3 phần nghìn. Vì vậy, bên cạnh các giải pháp trên, địa phương cũng kiến nghị tỉnh điều hành tốt công tác vận hành liên hồ chứa, đưa nước ngọt từ Sông Tranh xuống ổn định nhằm đẩy mặn cho các trạm bơm vì nếu dòng chảy trên sông suy kiệt thì không có cách gì chống mặn được. Ngoài ra, nhằm chủ động đối phó với tình trạng mặn xâm nhập, ngày 21.4.2019 Công ty Trách nhiệm Hữu hạn Một thành viên Khai thác thủy lợi Quảng Nam đã tiến hành đắp đập bổi ngăn mặn trên sông Thu Bồn tại khu vực cầu Gò Nổi (huyện Duy Xuyên). Nhờ có con đập này mà thời gian qua trạm bơm điện Xuyên Đông hoạt động ổn định, đảm bảo cung ứng nước tưới cho 600 ha lúa của thị trấn Nam Phước và 2 xã Duy Phước, Duy Vinh. Cùng với đó, nhằm ứng phó với nhiễm mặn, ngành thủy lợi tỉnh và ngành nông nghiệp huyện đã triển khai mạnh các giải pháp. Trong đó, chủ động kế hoạch sử dụng nước theo từng vụ và đề nghị các nhà máy thủy điện từ thượng nguồn xả nước theo kế hoạch này. Đồng thời ngành thủy lợi vận hành tăng cường các trạm bơm cố định đề phòng thiếu nước thất thường. Đối với hạ du sông Vu Gia, ngành thủy lợi thực hiện vận hành theo thực tế của nguồn nước, vận hành luân phiên giữa các công trình khi nguồn tưới hụt. Đối với vùng hạ lưu sông Thu Bồn, khu phía nam Câu Lâu, kiểm tra chặt chẽ nồng độ mặn để vận hành bơm hớt, cùng với đó, tận dụng tối đa nguồn nước hồi quy từ các khu vực khác để bơm tưới. Ngành thủy lợi cũng xây dựng kế hoạch chuyển nguồn nước từ các công trình khác, chỉ đạo bơm lách mặn để cứu nhiều diện tích lúa. Đối với giải pháp công trình, bên cạnh các giải pháp xây đập tạm ngăn mặn, cần nạo vét bồi lấp các kênh dẫn lòng sông để khơi thông dòng. Ngoài ra, cần thiết tạo lập mạng lưới quan trắc giám sát tự động xâm nhập mặn...

Phi Thành

fShare

Tweet