Đến ngày 30/7/2019 dịch tả lợn châu Phi đã phát sinh tại 9 địa phương: Duy Hải, Duy Nghĩa, Duy Thành, Duy Trung, Duy Sơn, Duy Hòa, Duy Tân, thị trấn Nam Phước và Duy Phước. Vùng uy hiếp là các xã Duy Vinh, Duy Trinh, Duy Châu, Duy Phú và Duy Thu. Như vậy, dịch tả lợn châu Phi không ngăn chặn được mà tiếp tục lây lan sang diện rộng. Kể từ ngày 14/5/2019, bệnh tả lợn châu Phi phát sinh đầu tiên tại xã Duy Hải sau hơn 2 tháng rưỡi dịch không được khống chế mà tiếp tục lan tràn ở 9 địa phương. Đáng chú ý là dịch tả lợn châu Phi phát sinh đầu tiên tại xã Duy Trung vào ngày 30/5/2019, sau 30 ngày không phát sinh, huyện công bố hết dịch, nhưng từ ngày 26/7 đến ngày 29/7/2019, dịch tả lợn châu Phi tái phát trên 11 con lợn của 10 hộ ở 2 thôn: Hòa Lâm và An Thành. Tương tự ở xã Duy Sơn, sau khi công bố hết dịch, đến ngày 28/7, dịch tả lợn châu Phi tái phát trên 1 con lợn nái của hộ ông Nguyễn Ngọc Kiên, ở thôn Trà Kiệu Tây. Xã Duy Thành cũng vậy, dịch tả lợn châu Phi tái phát trên đàn lợn ở thôn An Lạc. Như vậy, huyện Duy Xuyên chỉ còn 5 xã chưa có dịch tả lợn châu Phi là Duy Vinh, DuyTrinh, Duy Châu, Duy Phú và Duy Thu.

Để ngăn ngừa dịch lây lan, huyện Duy Xuyên đã thành lập 4 tổ chốt chặn tại địa phương
Bà Võ Thị Mỹ- Phó Chủ tịch UBND xã Duy Hòa cho biết, từ ổ dịch đầu tiên xuất hiện tại hộ bà Võ Thị Bốn (thôn Phú Lạc), đến thời điểm này toàn xã Duy Hòa đã có 39 con heo bị nhiễm bệnh phải tiêu hủy bắt buộc với trọng lượng gần 2210 kg heo hơi, tập trung ở 4 thôn Phú Lạc, Cổ Châu, La Tháp Tây, A Đông. Một số hộ ở chợ Kiểm Lâm vẫn lén lút mua bán thịt lợn chưa được kiểm dịch.
Trong khi đó, tại thị trấn Nam Phước, bệnh dịch tả lợn châu Phi cũng đang có chiều hướng phát tán mạnh. Trong vòng chưa đầy 10 ngày trở lại đây, thị trấn Nam Phước đã tiến hành tiêu hủy 25 con heo bị nhiễm bệnh với trọng lượng xấp xỉ 1500 kg hơi. Ngày 29/7/2019, bà Huỳnh Thị Hường- Chủ tịch UBND xã Duy Phước cho biết, dịch tả lợn châu Phi phát hiện trên 7 con lợn của 7 hộ ở các thôn: Mỹ Phước, Hòa Bình, Lang Châu Nam và Làng Châu Bắc. Như vậy, Duy Phước là địa phương thứ 9/14 xã, thị trấn ở huyện Duy Xuyên xảy ra dịch tả lợn châu Phi.
Diễn biến dịch bệnh châu Phi trên địa bàn huyện hiện nay đang hết sức phức tạp, đến nay tổng số lợn mắc bệnh phải tiêu hủy trên toàn huyện lên 564 con, tổng trọng lượng 33.193 kg của 127 hộ, ở 29 thôn, khối phố của 9 xã, thị trấn.
Đáng quan ngại là, tại xã Duy Trung đã qua 35 ngày không phát sinh thêm heo mắc bệnh thì nay dịch lại tái bùng phát. Xã Duy Thành cũng thế, huyện chuẩn bị công bố hết dịch ửo địa phương này thì ngày 29/7, dịch tái phát trên 1 con lợn nái của 1 hộ ở thôn An Lạc, giáp ranh với xã Bình Giang, huyện Thăng Bình. Trong khi đó, hơn 2 tháng nay vi rút gây bệnh dịch tả lợn châu Phi cứ gây hại dây dưa ở 2 xã vùng đông của huyện Duy Xuyên là Duy Hải và Duy Nghĩa.
Ông Trần Đình Hùng- Giám đốc Trung tâm Kỹ thuật Nông nghiệp huyện Duy Xuyên cho biết: Từ đầu năm 2019 đến nay huyện đã cấp cho các xã, thị trấn 5402 lít hóa chất để phun khử trùng, tiêu độc. Các xã, thị trấn cũng mua 120 tấn vôi bột cấp cho các hộ chăn nuôi khử trùng. Ông Hùng lý giải nguyên nhân dịch tả lợn châu Phi tiếp tục lây lan trong thời gian gần đây là do các hộ mua thịt lợn bán ở chợ chưa được kiểm dịch, không được kiểm soát về sử dụng dẫn đến mang vi rút phán tán qua đàn lợn của gia đình. Một nguyên nhân không kém phần quan trọng nữa là dịch tả lợn châu Phi trong thời gian gần đây chủ yếu phát sinh trên đàn lợn của những hộ sống ven trục đường chính, ở đầu mối giao thông. Ông Hồ Ngọc Tuấn-Chủ tịch UBND xã Duy Tân khẳng định: “ Dịch tả lợn châu Phi phát sinh trong đàn lợn 25 con của 2 hộ ở thôn Thu Bồn Đông, là điểm có bến đò Phú Thuận và đầu mối của chợ Thu Bồn, như vậy dịch tả lượn châu Phi là do quá trình vận chuyển, tiêu thụ lợn bệnh gây ra”.
Trong khi đó, ông Văn Bá Thanh- Chủ tịch UBND thị trấn Nam Phước cho biết, mặc dù địa phương nỗ lực ngăn chặn dịch tả lợn châu Phi nhưng dịch tiếp tục lan rộng, ngày 20/7 phát hiện dịch tả lợn trên 10 con lợn của hộ ông Nguyễn Thanh Phong, ở khối phố Phước Xuyên, 5 ngày sau lan sang đàn lợn ở khối phố Phước Mỹ và khối phố Long Xuyên 2.
“Mặc dù các cấp chính quyền quyết liệt triển khai nhiều biện pháp, nhưng dịch tả lợn châu Phi không được khống chế trên địa bàn huyện Duy Xuyên, có một phần nguyên nhân là một số hộ chăn nuôi không tích cực hợp tác với lực lượng chức năng, không nghiêm túc thực hiện nội dung đã ký cam kết , trong đó có “5 không”: không giấu dịch; không mua bán, vận chuyển, giết mổ, tiêu thụ heo bệnh, heo chết; không vứt heo chết ra môi trường; không sử dụng thức ăn thừa chưa qua xử lý nhiệt để nuôi heo; không điều trị heo nghi mắc bệnh dịch tả lợn châu Phi; vẫn còn trường hợp hộ chăn nuôi vứt xác lợn chết xuống sông, hoặc chôn lấp sơ sài, chó đào bới mang mầm bệnh phát tán khắp nơi”- Ông Nguyễn Văn Hòa- Phó Giám đốc Trung tâm Kỹ thuật Nông nghiệp Duy Xuyên khẳng định.
Trước những diễn biến hết sức khó lường của bệnh dịch tả lợn châu Phi, Ngày 30/7/2019, UBND huyện Duy Xuyên ban hành quyết định công bố vùng có dịch ở 9 địa phương: Duy Hải, Duy Nghĩa, Duy Thành, Duy Trung, Duy Sơn, Duy Hòa, Duy Tân, thị trấn Nam Phước và Duy Phước. Vùng uy hiếp là các xã Duy Vinh, Duy Trinh, Duy Châu, Duy Phú và Duy Thu. Theo đó, trong thời gian có dịch, các địa phương có dịch thực hiện nghiêm các qui định đối với việc vận chuyển, mua bán, giết mổ trên địa bàn. Khoanh vùng ổ dịch, tiêu hủy ngay toàn bộ số lợn mắc bệnh, chết, tuyệt đối không để các hộ nuôi tự ý bán chạy lợn làm dịch lây lan; tổng vệ sinh phun thuốc khử trùng, tiêu độc liên tục khu vực có dịch, đường ra vào ổ dịch và khu vực có nguy cơ cao phát sinh dịch; thành lập chốt kiểm dịch, quản lý chăt chẽ việc vận chuyển, giết mổ, tiêu thụ sản phẩm thịt lợn ở vùng có dịch; tổng rà soát tình hình các đàn lợn trên địa bàn. Đồng thời, thực hiện đúng hướng dẫn, chỉ đạo của cơ quan chuyên môn về quá trình xử lý dập dịch, tổ chức lấy mẫu xét nghiệm bệnh tại các hộ, gia trại, trang trại nuôi chung quanh nơi có dịch và xử lý theo qui định. Đối với địa phương chưa có dịch bệnh tả lợn châu Phi, phải chủ động và tăng cường công tác phòng chống dịch; giám sát chặt chẽ dịch bệnh gia súc để xử lý kịp thời nêu dịch xảy ra. Lập bản cam kết với từng hộ chăn nuôi về việc thực hiện triệt để.
Hoàng Thơ