Theo chân chị Hồ Thị Hai, phó ban chuyên trách dân số xã Duy Châu chúng tôi đến thôn Lệ Bắc, đây là thôn đăng ký thực hiện không sinh con thứ 3 trong năm nay và đến thời điểm này chưa xảy ra trường hợp sinh con thứ 3. Chị Hai đưa tôi đến thăm gia đình chị Phan Thị Danh, đây là gia đình thực hiện tốt mô hình gia đình ít con, tập trung phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo. Gia đình chị Danh sinh hai con, một trai và một gái, kinh tế khá ổn định. Chị Danh nói: Vợ chồng tôi quyết tâm không sinh con thứ 3 bởi vì cả hai vợ chồng đều sinh trưởng trong gia đình đông con nên không có điều kiện được học hành đến nơi đến chốn, cuộc sống gặp rất nhiều khó khăn. Chồng chị Danh tâm sự: “Đời mình đã khổ sống cảnh gia đình đông con, nghèo khó, nên vợ chồng tôi quyết định dừng lại ở hai con để phát triển kinh tế gia đình, chăm lo cho các con được học hành đến nơi đến chốn”. 

            Đến thôn Tân Phong, những năm trước đây thôn có tỷ lệ sinh con thứ 3 cao nhất xã. Nhưng 2 năm nay, chi uỷ và ban thôn đẩy mạnh công tác tuyên truyền cho mọi người hiểu là nên sinh ít để nâng cao chất lượng cuộc sống. Chị Nguyễn Thị Hoa, cộng tác viên dân số là người rất nhiệt tình, đi từng nhà vận động chị em tham gia KHHGĐ, những chị em nào khó vận động do áp lực gia đình, chị phối hợp với chi hội phụ nữ, mặt trận thôn đến thuyết phục để chị em chấp nhận biện pháp tránh thai, không đẻ nhiều. Phương pháp vận động của chị Hoa là kiên trì thuyết phục, đi từng ngõ, gõ từng nhà để làm thay đổi hành vi nhận thức trong đối tượng. Nhờ vậy năm 2012, mặc dù chưa mạnh dạn đăng ký thôn không sinh con thứ 3 nhưng thôn Tân Phong không để xảy ra trường hợp sinh con thứ 3. Năm 2013 này, ban thôn mạnh dạn đăng ký đạt thôn không sinh con thứ 3, và đến thời điểm này trong thôn chưa xảy ra trường hợp sinh con thứ 3 và khả năng sẽ đạt danh hiệu này trong năm nay .

            Một trong những nguyên nhân gây gia tăng dân là do tư tưởng lạc hậu muốn có con trai nối dõi tông đường, đông con hơn nhiều của. Xác định rõ vai trò, trách nhiệm của người làm công tác dân số, các anh chị cộng tác viên luôn nỗ lực hết mình để hoàn thành nhiệm vụ được giao, làm thay đổi nhận thức của người dân về công tác DS-KHHGĐ, dừng lại ở việc sinh ít con, tập trung phát triển kinh tế, nuôi con khỏe, dạy con ngoan. Bên cạnh đó, ban chuyên trách dân số xã Duy Châu còn chú trọng xây dựng và phát triển các CLB dân số và phát triển hoạt động có hiệu quả, đã góp phần không nhỏ vào thành công chung này. Trong những năm qua, các CLB này đã tích cực phát huy vai trò, thực hiện tôn chỉ, mục đích đề ra để tuyên truyền cho người dân hiểu những tư tưởng lạc hậu về sinh nhiều con, trọng nam khinh nữ, góp phần hạn chế tình trạng bạo lực gia đình, bài trừ tệ nạn xã hội, đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn. Ngoài ra, trong quá trình sinh hoạt, các thành viên trong CLB còn tư vấn, hỗ trợ kinh nghiệm, khoa học kỹ thuật, giúp nhau phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo bền vững.

          Trong thời gian tới, xã Duy Châu tiếp tục đẩy mạnh và nâng cao hoạt động tuyên trruyền, vận động nâng cao chất lượng dân số, công tác CSSKSS/KHHGĐ nhằm giúp người dân nhận thức đầy đủ việc thực hiện tốt công tác DS-KHHGĐ là yếu tố cơ bản nâng cao chất lượng cuộc sống, xây dựng gia đình no ấm, hạnh phúc. Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền, phối hợp chặt chẽ các ban, ngành, đoàn thể, đội ngũ cộng tác dân số và những người có uy tín trong cộng đồng tuyên truyền công tác DS-KHHGĐ. Tiếp tục duy trì và phát động xây dựng thôn không có người sinh con thứ 3 trở lên, các CLB dân số, nhân rộng mô hình gia đình ít con để xây dựng gia đình no ấm, tiến bộ và hạnh phúc.

          Tuy nhiên vẫn còn nhiều thách thức đối với anh chị cộng tác viên dân số xã Duy Châu. Bởi nhận thức của người dân luôn thay đổi theo mức sống, có nghĩa là một khi đời sống kinh tế có đi lên thì một bộ phận nhân dân có ý định sinh thêm con. Mặc khác hiện nay nhà nước không còn bao cấp thuốc cấy tránh thai, đối tượng thực hiện phải chi phí 900 ngàn đồng và phải đi vào tuyến tỉnh mới thực hiện được đã gây nhiều trở ngại và khó khăn cho chị em thực hiện. Nên chăng nhà nứớc hỗ trợ một phần chi phí thuốc cấy và chuyển về tuyến huyện thực hiện để thuận lợi cho đối tượng vì đây là biện pháp tranh thai hiệu quả được nhiều chị em chấp nhận./.