Ban quản lý Di sản văn hóa Mỹ Sơn vừa có buổi làm việc với đại diện lãnh đạo Viện Bảo tồn di tích và Viện Khảo cổ học nhằm bàn phương cách bảo tồn cấp thiết hiện trạng hố khai quật đường dẫn tháp K khu đền tháp Mỹ Sơn.
Con đường thiêng dẫn vào trung tâm đền tháp Mỹ Sơn. Ảnh: K.L
Theo ông Nguyễn Công Khiết - Giám đốc Ban quản lý Di sản văn hóa Mỹ Sơn, tại buổi làm việc các bên đã thống nhất cần nhanh chóng lập phương án bảo tồn cấp thiết hiện trạng phế tích do vị trí hố khai quật trũng thấp tiềm ẩn nguy cơ đọng nước trong mùa mưa lũ sắp tới.
“Các bên đã thảo luận và thống nhất đưa ra giải pháp bảo tồn hố khai quật với các nội dung cụ thể như đào rãnh ngăn nước mưa từ các sườn đồi phía bắc tràn vào hố; xử lý thoát nước ngầm từ hố khai quật ra bên ngoài; làm nhà mái che; gia cố các khối xây gốc đường dẫn đã được phát lộ… Giờ chỉ chờ ý kiến cho phép của Bộ VH-TT&DL là sẽ triển khai làm” - ông Khiết thông tin.
Đại diện các bên liên quan khảo sát tại hiện trường. Ảnh: M.S
Dự kiến, sau khi có sự thống nhất của Bộ VH-TT&DL, Viện Bảo tồn di tích hoặc một đơn vị tư vấn có năng lực sẽ lập quy hoạch, xây dựng phương án bảo tồn cấp thiết con đường thiêng tháp K nhằm bảo tồn hiệu quả các yếu tố gốc sau khai quật, phấn đấu triển khai thực hiện hoàn thành trước cuối tháng 7/2024 (trước mùa mưa bão), kinh phí khoảng 500 triệu đồng.
Bên cạnh vật liệu, chất liệu gia cố tương thích vật liệu gốc, thì nhà bao che cũng phải đảm bảo chức năng vừa bao che di tích nhưng cũng phù hợp với cảnh quan, đặc biệt thuận lợi trong việc phục vụ tham quan di tích.
Sau khi bảo tồn hiện trạng khai quật, các bên liên quan sẽ xây dựng phương án khai quật tiếp phần còn lại của con đường. Ảnh: K.L
Ông Nguyễn Công Khiết khẳng định, đây chỉ là phương án bảo tồn cấp thiết tạm thời, sau khi hoàn thành khai quật con đường, Ban quản lý Mỹ Sơn sẽ làm phương án bảo tồn tổng thể bằng gương hoặc vật liệu kính sáng (như Hoàng thành Thăng Long, Hà Nội đang làm) để vừa phục vụ cho du khách nhưng cũng bảo tồn được di tích.
"Nguyên tắc bắt buộc là khai quật đến đâu, bảo tồn đến đó nên chúng tôi phải cấp thiết triển khai trước khi tiếp tục khai quật phần còn lại của con đường, dự kiến sẽ thực hiện trong năm 2025" - ông Khiết cho biết thêm.
Ngày 1/3/2024, dự án thăm dò khai quật khảo cổ học khu vực phía Đông tháp K do Ban quản lý Di sản văn hóa Mỹ Sơn phối hợp Viện Khảo cổ học (Bộ VH-TT&DL) triển khai thực hiện trên tổng diện tích 220 m2.
Sau 2 tháng khai quật đã phát lộ con đường “thần đạo” hoặc con đường thần linh để vua chúa và tăng lữ Bà La Môn giáo đi vào không gian thiêng khu đền tháp Mỹ Sơn xưa. Đây là lần đầu tiên giới khảo cổ phát hiện được con đường chính dẫn vào trung tâm di tích Mỹ Sơn sau hơn 100 năm được người Pháp phát hiện.
Khánh Linh