Là một chính sách ra đời sau trong các chính sách của ngành bảo hiểm xã hội, nhưng bảo hiểm xã hội tự nguyện đã phát triển đầy ấn tượng. Thực hiện chính sách này là một trong những bước đi nhằm hướng tới chính sách bảo hiểm xã hội đa tầng như tinh thần Nghị quyết 28 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội.
Chính sách bảo hiểm xã hội tự nguyện là một bước đi để hoàn thiện chính sách bảo hiểm xã hội đa tầng theo tinh thần Nghị quyết số 28. Người dân tham gia vào chính sách có thể là nông dân, thợ xây, thợ mộc, tiểu thương. Họ là những người không đi làm hưởng lương hàng tháng, nên chính sách bảo hiểm xã hội tự nguyện sẽ giúp họ có điều kiện được hưởng lương khi hết tuổi lao động. Ngoài ra, những người lao động làm việc ở các cơ quan, đơn vị nhà nước hoặc các công ty thuộc diện đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, nhưng vì những nguyên nhân khách quan họ phải nghỉ việc giữa chừng mà chưa đủ điều kiện nghỉ hưu thì họ cũng có thể đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện để được hưởng chế độ hưu trí.
Sau gần 16 năm công tác, do cơ quan giải thể, bà Nguyễn Thị Tú ở xã Duy Thành phải nghỉ việc giữa chừng về địa phương. Ở thời điểm nghỉ việc, bà Tú chưa đủ năm công tác và năm đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc nên chưa đủ điều kiện để hưởng chế độ hưu trí. Sau khi tìm hiểu chính sách bảo hiểm xã hội tự nguyện, bà Tú đã tham gia đóng thêm những năm còn thiếu theo quy định và bắt đầu năm 2019, bà Tú được hưởng chế độ hưu trí. Bà Tú là 1 trong những trường hợp phải nghỉ việc giữa chừng trên địa bàn huyện được hưởng chế độ hưu trí sau khi tham gia đóng thêm bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Khác với những trường hợp nêu trên, ông Trần Văn Ba – một ngư dân ở xã Duy Hải, mặc dù năm nay đã gần 60 tuổi nhưng vẫn tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Ông Ba đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện ở mức thấp nhất 154.000 đồng/tháng và 10 năm nữa ông cũng sẽ được nhận lương hưu như cán bộ nhà nước. Theo chính sách bảo hiểm xã hội hiện hành, trường hợp như ông Ba sẽ tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện trong vòng 10 năm, sau đó có thể đóng luôn 10 năm sau và nhận lương hưu như người đóng đủ 20 năm. Với chính sách như hiện nay, trên địa bàn huyện, không ít người cao tuổi, dù đã 60-70 tuổi, nhưng vẫn tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Họ mong muốn đến khi già yếu không có sức lao động, sẽ có lương hưu, nhận thẻ bảo hiểm y tế miễn phí và có tiền mai táng, không còn phải lo lắng cho tuổi già.
Thời gian qua, với sự phấn đấu của ngành bảo hiểm xã hội cùng với sự phối hợp tích cực của Mặt trận các cấp, các hội đoàn thể, ngành Bưu điện, số người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn huyện đã có bước phát triển vượt bậc. Trong năm 2019, toàn huyện phát triển mới được gần 530 người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, nâng tổng số người dân tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện lên trên 2.180 người. Tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, người dân được hưởng chế độ hưu trí và tử tuất theo quy định của Luật bảo hiểm xã hội năm 2014.
Theo ông Nguyễn Phước Nhựt - Phó Giám đốc bảo hiểm xã hội huyện, để đạt được những kết quả như trên, thời gian qua, bảo hiểm xã hội huyện đã phối hợp chặt với cấp ủy, chính quyền địa phương tổ chức các hoạt động tuyên truyền, đối thoại về chính sách bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế. Bên cạnh đó, đơn vị chú trọng xây dựng đội ngũ đại lý thu ngay tại cơ sở để họ làm nhiệm vụ phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế. Ngoài ra, trong 2 năm qua, cơ quan bảo hiểm xã hội huyện phối hợp với Bưu điện, chính quyền địa phương và các tổ chức đoàn thể xã hội tổ chức hàng chục buổi tuyên truyền trực tiếp về chính sách bảo hiểm xã hội tự nguyện. Các hội nghị này được bố trí thời gian tổ chức phù hợp, ưu tiên các ngày nghỉ. Người dân tại các thôn được thông tin qua giấy mời, qua hệ thống loa truyền thanh nên số người dân tham gia hội nghị luôn đông đủ, thậm chí còn vượt số lượng dự kiến. Với quan điểm “không chỉ nâng cao nhận thức của người dân mà còn nhằm mục đích để người dân tin vào chính sách của Ðảng và Nhà nước, tin vào cơ quan thực hiện chính sách”, nếu người dân đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế hộ gia đình sẽ được cơ quan bảo hiểm xã hội huyện cấp sổ, thẻ tại chỗ. Trường hợp người dân không mang theo tiền khi đến các hội nghị tuyên truyền, vẫn có thể đăng ký tham gia, sau đó nhân viên các đại lý thu của bảo hiểm xã hội sẽ đến tận nhà để thu tiền, hoàn thiện hồ sơ và trong vòng 10 ngày sẽ giao sổ cho người dân. Sau khi đã đăng ký lần đầu, những lần tiếp theo, khách hàng chỉ cần đến các đại lý thu, điểm giao dịch bưu điện gần nhất để đóng tiền cho những lần tiếp theo. Trường hợp nếu không đi được, người dân chỉ cần gọi điện cho nhân viên đại lý thu đến tận nhà để thu tiền, làm sao thuận lợi nhất cho người dân…
Tuyết Mai