Thủ tướng Chính phủ vừa quyết định công nhận bảo vật quốc gia (đợt 3) cho
12 hiện vật, nhóm hiện vật, trong đó có tượng Ekamukhalinga/Linga có một đầu thần Siva,hiện lưu giữ tại Ban Quản
lý Di tích và Du lịch Mỹ Sơn. Hiện vật Mukhalinga đang lưu giữ tại Ban Quản lý
Di tích và du lịch thuộc Khu Di sản Văn hóa Thế giới Mỹ Sơn, là hiện vật quý có
kích thước cao 1,26m, rộng 41,5cm.
Mukhalinga gồm 3 phần gần bằng nhau: tròn, bát giác, vuông (42-41,6-41,5cm).
Phần tròn có chạm nổi một đầu tượng (cao 21,5cm, rộng 13,5cm, dày 12cm), phần
cổ gắn liền với đoạn gờ Linga. Đầu tượng có búi tóc cao 5,5cm, trán rộng đứng,
khuôn mặt thanh tú, đôi mày cong hơi nhô ra, mắt nhìn xuống, sống mũi thẳng,
miệng có râu trên, hai môi dày mím lại, cằm chẻ, vành tai trên cao ngang mày,
dái tai dài xuống ngang cằm.Phần bát giác có cặp cạnh đối xứng bằng nhau, hai
cạnh liền kề không bằng nhau (18cm-16,5cm). Phần vuông có cạnh 41,5cm. Hiện vật
bị mòn mờ, mặt chính của Linga có nhiều đường vân đá cánh cung. Hiện tại mặt tượng bị
mòn mờ, Linga tương đối nguyên vẹn và có niên đại từ thế kỷ 8-11. Mukhalinga
trên được khai quật tại khu E trong quần thể Khu Di sản Văn hóa thế giới Mỹ
Sơn. Đây là hiện vật độc bản.
Trong số 1.010 hiện vật đăng ký ở Khu di tích Mỹ Sơn, chỉ có độc
nhất một Mukhalinga. Hiện vật có hình thức độc đáo và trong các hiện vật Champa
hiện nay, đây là Mukhalinga tiêu biểu nhất.
Hoàng Thơ