Nhắc lại chuyện cũ, anh Ninh cười tròn môi: “Quán bây giờ vẫn là “quán cóc liêu xiêu” nhưng đủ sức chứa hàng vạn chữ nghĩa, hàng triệu trang sách và không giới hạn trái tim đâu”. Anh nói bằng những câu chữ rành rõ, không khó khăn như 10 năm trước tôi gặp, cũng ở đây - “Thi hữu quán” - thôn Xuyên Đông 2, thị trấn Nam Phước, Duy Xuyên. Ngày ấy 30 tuổi, gia tài của anh vỏn vẹn mấy tập học trò nắn nót chép đầy thơ, một vài bài trong số đó đã được phổ nhạc. Cộng thêm 13 năm thanh xuân, từ một cậu học trò Trường THPT Sào Nam lành lặn trở thành người khuyết tật, lê la từ Bắc chí Nam bán vé số kiếm sống qua ngày. Đêm đêm kiếm mảnh giấy nhàu nắn nót làm thơ, ngày mai trên dặm dài bán vé số lại ghé một tòa soạn nào đó gửi tác phẩm. Thân hình lẽ ra của một thanh niên vạm vỡ lại teo tóp trong đôi chân không cân xứng, đôi tay lèo khoèo đụng đâu cũng vướng, mắt cứ đảo liên tục và khuôn miệng méo đi khiến Ninh phát âm từ nào cũng không tròn vành rõ chữ. “Tôi nhận ra rằng, cuộc đời có thể biến thân xác con người thành khiếm khuyết, nhưng tâm hồn thì chỉ con người mới vẽ nên con người. Tôi làm thơ không như nhà thơ mà từ những gì tôi nhìn thấy, tôi nhớ nhung, tôi khao khát” - Ninh nói vậy và đã làm như vậy. Từ những niềm an ủi khi thơ được phổ nhạc, trở thành một trong những bài hát hay về quê hương Quảng Nam - Đà Nẵng như “Duy Xuyên đất mẹ ân tình”, “Đà Nẵng vào xuân”, mỗi khi sóng radio phát những bản nhạc này, chính Ninh cũng tìm thấy sự mới mẻ. Anh nói, giống như sự đâm chồi, nếu nhìn thấy niềm tin và sự mới mẻ từ chính mình, tất nhiên sẽ vươn lên và “sống”. Người đàn ông hơn 40 tuổi đầu này đã sống trong niềm tin về chính mình. Con đường học chữ dang dở ngày trước quay trở lại với Ninh trên những trang sách. Mỗi ngày Trần Phước Ninh vận động các em có hoàn cảnh khó khăn, tặng tập vở và tổ chức lớp học tình thương. Không đứng lớp, Ninh nhờ cô giáo cũ dạy giúp các em học sinh nghèo mỗi tối ngay tại quán cóc nhà mình.

Nhiều người cũng như tôi cứ tưởng, Trần Phước Ninh sẽ tiếp tục tìm kiếm hạnh phúc cho dù mãi sống một đời không lành lặn. Ấy nhưng, còn hơn thế nữa.

Đến “quán sách”

Ngoại trừ việc tự bản thân nỗ lực cải thiện khuyết tật đến 80%: không khó khăn trong việc đi lại, giọng nói đã bình thường, Ninh còn làm những việc ít ai ngờ tới. Mỗi năm, anh lại tự thân hành phương Nam một chuyến để vận động tài trợ cho học sinh nghèo quê mình vào cuối và đầu mỗi năm học. Còn rải rác trong năm, anh đăng ký tặng tập vở, quà cho học sinh ở các trường học. Thi hữu quán của anh – không chỉ là điểm hẹn của những người yêu thơ, mà còn là điểm hẹn từ thiện.

Thỉnh thoảng, một vài nhà hảo tâm ở khắp nơi có nhờ tôi đem đến quà hỗ trợ cho Trần Phước Ninh. Khi từ một máy tính xách tay, khi từ cả nghìn tập vở, có khi là tiền hỗ trợ…. Tất cả những tấm lòng ấy, Ninh lại gom góp và chia sẻ với những hoàn cảnh nghèo khó quanh mình. Giờ tôi mới hiểu ý anh khi nói “quán cóc liêu xiêu” có sức chứa hàng vạn trái tim ở đầu câu chuyện là vậy. Quán cóc này, anh dựng lên một “quán sách”. Hoàn toàn miễn phí!

“Suốt bao nhiêu năm nay, mình đón nhận rất nhiều tấm chân tình của nhiều người có khi chẳng quen. Biết là họ kỳ vọng ở mình nhiều lắm, nên mình cũng muốn được chia sẻ” - anh Ninh nói. Thư viện mini của Trần Phước Ninh mở cửa thường xuyên cho bạn đọc miễn phí. Ban đầu cho đọc tại nhà, sau đó, anh làm thẻ thư viện cho bạn đọc mang về, vài hôm sau lại đem trả. “Nếu mà bọn trẻ không trả, cũng khó khăn trong việc đi đòi lắm, ấy nhưng mà đứa nào cũng đúng hẹn, mượn xong rồi trả nhường cho người khác” - quản thư Trần Phước Ninh miêu tả. Từ quản thư, chọn lọc sách, phân loại đến làm thẻ, đánh dấu, chuyển đổi sách đều một tay anh Ninh làm. Hôm tôi ghé, có cô bé Dung mới học lớp mẫu giáo, chưa biết chữ cũng đến làm thẻ, đăng ký đọc sách. Dung nói: “Con xem tranh, các anh chị đọc cho con nghe, hoặc là chú Ninh đọc”.

Sắp hè, thư viện miễn phí ở Thi hữu quán ngày một đông. Người đến tặng sách, kẻ đến đọc sách, mượn về. Ai cũng mong cho thư quán này ngày một phát triển, nhiều sách hơn, nhiều tấm lòng hơn. Riêng người quản thư 40 tuổi Trần Phước Ninh thì muốn: “Những đứa trẻ ở quê nghèo này được đến với thế giới rộng lớn từ trang sách, gieo cho các em thói quen đọc sách ngay từ lúc nhỏ”.

TÂM AN