Từ 1.1.2019, 10 luật chính thức có hiệu lực, với nhiều nội dung mới đáng chú ý, như: đơn thư tố cáo nặc danh sẽ được tiếp nhận, xử lý; nghiêm cấm thông tin sai sự thật gây hoang mang trên mạng; cấm phân biệt đối xử về giới trong thực hiện nhiệm vụ quốc phòng…
Mười luật có hiệu lực từ ngày 1.1.2019 gồm: Luật An ninh mạng 2018, Luật Tố cáo 2018, Luật Quốc phòng 2018, Luật Quy hoạch 2017, Luật Thủy sản 2017, Luật Lâm nghiệp 2017, Luật Đo đạc và bản đồ 2018, Luật Thể dục, thể thao sửa đổi 2018; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 11 luật có liên quan đến quy hoạch 2018; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 37 luật có liên quan đến quy hoạch 2018.
Nghiêm cấm thông tin sai sự thật gây hoang mang trên mạng
Luật An ninh mạng 2018 nghiêm cấm việc cung cấp, đăng tải, truyền đưa thông tin dưới đây trên trang thông tin điện tử, cổng thông tin điện tử hoặc chuyên trang trên mạng xã hội của cơ quan, tổ chức, cá nhân.
Theo đó, cấm các thông tin thông tin tuyên truyền chống Nhà nước Việt Nam như xuyên tạc chính quyền nhân dân; gây chia rẽ giữa các dân tộc, tôn giáo; xúc phạm dân tộc, quốc kỳ, quốc huy, quốc ca, vĩ nhân, lãnh tụ…
Đồng thời cấm thông tin về kích động gây bạo loạn, phá rối an ninh, gây rối trật tự công cộng; thông tin về làm nhục, vu khống ảnh hưởng nghiêm trọng đến danh dự, uy tín, nhân phẩm của tổ chức, cá nhân; thông tin bia đặt, sai sự thật về sản phẩm, hàng hóa, tiền, trái phiếu,… hoặc trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, thương mại điện tử,….
Cấm thông tin bịa đặt, sai sự thật gây hoang mang trong nhân dân, gây thiệt hại cho hoạt động kinh tế xã hội, gây khó khăn cho hoạt động của cơ quan nhà nước hoặc người thi hành công vụ, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân khác.
Ngoài ra, còn nghiêm cấm các thông tin khác có nội dung xâm phạm an ninh quốc gia.
Đơn thư tố cáo nặc danh sẽ được tiếp nhận, xử lý
Luật Tố cáo 2018 quy định, đơn tố cáo có nội dung rõ ràng về người có hành vi vi phạm pháp luật, có tài liệu, chứng cứ cụ thể về hành vi vi phạm đó và có cơ sở để thẩm tra, xác minh thì cơ quan, tổ chức, cá nhân tiếp nhận tiến hành thanh tra, kiểm tra theo thẩm quyền hoặc chuyển đến cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền để tiến hành việc thanh tra, kiểm tra phục vụ cho công tác quản lý.
Ngoài ra, Luật Tố cáo 2018 có nhiều thay đổi so với Luật Tố cáo năm 2011, như cho phép rút tố cáo, rút gọn trình tự giải quyết tố cáo chỉ còn 4 bước, rút ngắn thời gian giải quyết tố cáo.
Cấm phân biệt đối xử về giới trong thực hiện nhiệm vụ quốc phòng
Luật Quốc phòng 2018 quy định hành vi phân biệt đối xử về giới là hành vi bị nghiêm cấm trong việc thực hiện nhiệm vụ quốc phòng.
Luật cũng quy định đưa nội dung bảo vệ không gian mạng vào luật; đề cập tới vấn đề Nhà nước cần có kế hoạch sử dụng đất quốc phòng. Đồng thời quy định cụ thể hơn về tình trạng giới nghiêm, thiết quân luật nhằm chuẩn bị trước khi đất nước có tình trạng chống phá, thậm chí bạo loạn lật đổ, trong đó hạn chế hoạt động, cấm tụ tập đông người;...
Luật hóa đặt cược thể thao
Luật Thể dục, thể thao sửa đổi 2018 quy định đặt cược thể thao là hình thức giải trí có thưởng mà người tham gia đặt cược thực hiện dự đoán về kết quả có thể xảy ra trong các sự kiện thể thao được sử dụng để kinh doanh đặt cược.
Luật cũng quy định thêm nhiều tiêu chí đánh giá phong trào thể dục, thể thao quần chúng như: số người tập luyện thể dục, thể thao thường xuyên; số gia đình thể thao;
số cộng tác viên thể dục, thể thao; số câu lạc bộ thể thao; số công trình thể thao; số giải thể thao tổ chức hằng năm.
Nhiều hành vi được coi là khai thác thủy sản bất hợp pháp
Luật Thủy sản 2017 quy định cụ thể 14 hành vi được xem là khai thác thủy sản bất hợp pháp, trong đó có: khai thác thủy sản không có giấy phép;khai thác thủy sản trong vùng cấm khai thác, trong thời gian cấm khai thác; khai thác, vận chuyển thủy sản cấm khai thác; khai thác loài thủy sản có kích thước nhỏ hơn quy định; sử dụng nghề, ngư cụ khai thác bị cấm; khai thác trái phép loài thủy sản thuộc danh mục loài thủy sản nguy cấp, quý, hiếm;….
Bổ sung nguyên tắc giao rừng, cho thuê rừng
Luật Lâm nghiệp 2017 bổ sung nguyên tắc giao rừng, cho thuê rừng, gồm: không giao, cho thuê diện tích rừng đang có tranh chấp. Chủ rừng không được cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân khác thuê diện tích rừng tự nhiên, rừng trồng do Nhà nước đầu tư; không phân biệt đối xử về tôn giáo, tín ngưỡng và giới trong giao rừng, cho thuê rừng.
Luật cũng quy định ưu tiên giao rừng cho đồng bào dân tộc thiểu số, hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư có phong tục, tập quán, văn hóa, tín ngưỡng, truyền thống gắn bó với rừng, có hương ước, quy ước phù hợp quy định…